Ο σκοπός της λογοθεραπείας είναι να βοηθήσει τον ασθενή να χρησιμοποιήσει στο µέγιστο δυνατό βαθμό τις ικανότητές που έχουν εναπομείνει καθώς και να εκπαιδευθεί σε τρόπους αναπλήρωσης της επικοινωνίας. Nα εντοπίσει τις δυνατότητες του ασθενή και να του παρέχει ένα εναλλακτικό πρόγραμμα επικοινωνίας. Μέσω ειδικών ασκήσεων να βοηθήσει στην επαναφορά των ικανοτήτων κατανόησης και έκφρασης. Βοηθά στην βελτίωση άρθρωσης μέσω στοματοπροσωπικών ασκήσεων καθώς και σε πιθανά προβλήματα στην μάσηση και κατάποση. Ο λογοθεραπευτής θα εξηγήσει και θα συμβουλέψει τους οικείους του ατόμου με αφασία τον σχεδιασμό του προγράμματος αποκατάστασης, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να συμμετέχουν και οι ίδιοι.

Κάποια φαινόμενα που παρουσιάζονται συχνά στα παιδιά και μπορούν να βελτιωθούν με την χρήση της εργοθεραπείας είναι: η δυσκολία στην διάκριση και αντιγραφή απλών σχημάτων και γραμμάτων, η δυσκολία στην συγκέντρωση, προβλήματα σε αδρή και λεπτή κινητικότητα (π.χ. δυσκολεύεται με την χρήση του μολυβιού ή κουταλιού), προβλήματα στην ένδυση και σίτιση, η διάσπαση προσοχής και η υπερκινητικότητα, δυσκολία στις κοινωνικές συναναστροφές με συνομηλίκους ή μεγαλύτερους.

Ορισμένες φορές η λογοθεραπεία στα παιδιά επιβάλλεται να γίνεται μέσα από το παιχνίδι. Ο λογοθεραπευτής πρέπει να γίνει παιδί, να καθίσει στο πάτωμα να παίξει και να μην φοβάται να "τσαλακωθεί" με το παιδί.
Πολλές φορές το να κάθεται ένα παιδί σε ένα θρανίο ή τραπεζάκι και να του παρέχουμε το υλικό λογοθεραπείας που το αφορά του είναι κουραστικό και ανιαρό.
Συχνά, μέσα από το παιχνίδι το παιδί καταφέρνει περισσότερα πράγματα από το αναμενόμενο. 
Το παιχνίδι θεωρείται η βάση για την κατανόηση του κόσμου και το θεμέλιο για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του.
Στα παιδιά με προβλήματα επικοινωνίας, το βιωματικό παιχνίδι ρόλων είναι το καταληλλότερο μέσο για να κατανοήσουν τις συναισθηματικές καταστάσεις των άλλων, να βρεθούν στη θέση τους και να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, καθώς και να μάθουν να εφαρμόζουν ορισμένους βασικούς κανόνες-κώδικες επικοινωνίας.

 Μιλάμε για καθυστέρηση λόγου και ομιλίας όταν το παιδί σας πλησιάζει την ηλικία των 3 ετών και:

• Επικοινωνεί μόνο με νοήματα (δείχνει αυτό που θέλει)
• Λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως μαμά, μπαμπά, παππού, γιαγιά, νερό (λεξιλόγιο < 10)
• Δυσκολεύεται να μιμηθεί λεξούλες που του λέμε
• Ο λόγος του είναι ακατανόητος από το κοινωνικό περιβάλλον
• Δεν ακολουθεί εντολές ή οδηγίες (π.χ. Φέρε τα παπούτσια σου)
• Δεν κάνει συνδυασμούς λέξεων (π.χ. φράσεις: μαμά βόλτα, μικρές προτάσεις: μαμά τρώει μήλο)
• Δεν αναγνωρίζει τα βασικά χρώματα (μπλε, κόκκινο, κίτρινο)
• Δεν απαντά σε ερωτήσεις τύπου «ΝΑΙ/ ΟΧΙ»
• Βέβαια μπορεί να γνωρίζει και να δείχνει μέρη του σώματός του, τα ρούχα του, κάποια φρούτα και παιχνίδια, αλλά μην τα κατονομάζει

 Ένα πρόβλημα στην ΟΜΙΛΙΑ, σημαίνει πρόβλημα στην άρθρωση ή στην ροή του λόγου. Μερικά τέτοια προβλήματα αφορούν για παράδειγμα:
• ένα παιδί 5 ετών που ψευδίζει (λέει "θούπα" αντί "σούπα)
• έναν ενήλικα που δεν λέει το "ρ" (λέει "νεγό" ή "νεό" αντί "νερό")
• κάποιον που τραυλίζει (λέει π.χ. "π-π-π-π-πότε θα φύγουμε")
• ένα παιδί 4 χρονών που αλλοιώνει εύκολες και γνωστές του λέξεις (λέει π.χ. "λελάδα" αντί για "αγελάδα")

Αντίθετα, ένα πρόβλημα στον ΛΟΓΟ, σημαίνει πρόβλημα στην γενικότερη λεκτική επικοινωνία, λόγω ελλιπούς νοητικού λεξικού, εν νοιολογικής οργάνωσης ή ανεπαρκούς κατανόησης. Μερικά τέτοια προβλήματα αφορούν, για παράδειγμα:
• ένα παιδί 2,5 ετών που δεν έχει βασικό λεξιλόγιο και απλές προτασούλες (δεν λέει εύκολες λέξεις, λέει "λίγα" πράγματα)
• ένα μωρό ενός έτους που δεν παράγει ήχους (δεν "μπεμπεδίζει")
• ένα παιδί με κώφωση
• ένα νεογέννητο με βεβαρημένο ιστορικό κύησης ή με περιγεννητικές ανωμαλίες
• ένα μωρό με σοβαρή κληρονομική προδιάθεση για ανωμαλίες στο λόγο και την επικοινωνία
• ένα παιδί με κάποιο σύνδρομο (π.χ. Down, αυτισμό) που θα χρειαστεί βοήθεια στην ανάπτυξη επικοινωνίας και λόγου
• έναν ενήλικα που υπέστη εγκεφαλικό

• έναν παιδί στο φάσμα των αναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. με αυτισμό).

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η ροή του αίματος στον εγκέφαλο ελαττώνεται σημαντικά ή διακόπτεται απότομα. Αν αυτό συμβαίνει λόγω αιμορραγίας, πρόκειται για αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Στην περίπτβη που αυτό οφείλεται σε απόφραξη ενός αγγείου, τότε το επεισόδιο ονομάζεται ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και πρόκειται για τη συχνότερη μορφή εγκεφαλικού επεισοδίου. Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να είναι ελαφρύ ή πολύ σοβαρό και τα αποτελέσματά του προσωρινά ή μόνιμα.

Τα προβλήματα στην ομιλία και στο λόγο είναι αρκετά συχνά συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, ειδικά όταν πλήττονται τα κέντρα στον εγκέφαλο που σχετίζονται με το λόγο ή τις κινήσεις των οργάνων που αφορούν την ομιλία. Τέτοια προβλήματα μπορεί να επιβαρύνουν ψυχολογικά πάρα πολύ τόσο τον ασθενή, όσο και την οικογένειά του αφού η επικοινωνία του ατόμου με άτομα του περιβάλλοντός του μπορεί να είναι αδύνατη ή πάρα πολύ δυσχερής. Η λογοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει την επικοινωνία ατόμων με παρόμοια προβλήματα, γι’ αυτό είναι σκόπιμη η άμεση αξιολόγηση του πάσχοντα από εξειδικευμένο λογοθεραπευτή, καθώς το συντομότερο που θα ξεκινήσει η θεραπευτική παρέμβαση, τόσο καλύτερη πρόγνωση και εξέλιξη θα έχει η κατάσταση του ασθενούς.

Η Δυσαρθρία είναι μία νευρολογική διαταραχή η οποία προσβάλλει όλα τα μέρη τα οποία συμμετέχουν στην παραγωγή της ομιλίας. Δηλαδή, η διαταραχή αυτή έχει αρνητικές επιπτώσεις σε ένα ή περισσότερα υποσυστήματα της ομιλίας: 1) στην αναπνοή, 2) στην άρθρωση, 3) στη φώνηση, 4) στην προσωδία και 5) στην αντήχηση.
Η Δυσαρθρία συχνά χαρακτηρίζεται από κακή άρθρωση, ψιθυριστή ή αργή ομιλία περιορισμένη κίνηση γλώσσας, χειλιών, γνάθου, μη φυσιολογική προσωδία (ρυθμός), αλλαγές στην χροιά της φωνής, δυσκολίες στην μάσηση και στην κατάποση. Όλα αυτά μπορεί να καταστήσουν δύσκολο για τους άλλους να κατανοήσουν τον ασθενή όταν μιλάει, μειώνοντας σημαντικά την ικανότητα επικοινωνίας του.
Η πιο συνηθισμένη αιτία της Δυσαρθρίας είναι ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις μετά από κάποιο ατύχημα. Ακόμα μπορεί και να εμφανιστεί ως σύμπτωμα εκφυλιστικών ασθενειών, όπως για παράδειγμα η σκλήρυνση κατά πλάκας. Ο Λογοθεραπευτής μπορεί βοηθήσει τα άτομα με δυσαρθρία να βελτιώσουν την ομιλία τους.

Η Αφασία είναι μια επίκτητη νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει την επικοινωνία. Χαρακτηρίζεται από την απώλεια της ικανότητας για ομιλία. Μπορεί να προκληθεί από εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, όγκο του εγκεφάλου ή κάποια άλλη νευρολογική βλάβη. Μπορεί να συνοδεύεται και από απώλεια της ικανότητας κατανόησης του προφορικού ή γραπτού λόγου. Η αφασία μπορεί να είναι μόνιμη ή προσωρινή και στις περισσότερες περιπτώσεις εκδηλώνεται ξαφνικά. Η σοβαρότητα της αφασίας διαφέρει από άτομο σε άτομο, και τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από μια μικρή δυσκολία ανεύρεσης λέξεων έως μια σοβαρή δυσκολία ομιλίας. Υπάρχουν διάφορα είδη αφασίας. Παρακάτω αναλύονται η αφασίες Broca και Wernicke.

Ο λόγος των ασθενών με αφασία Broca είναι μη ρέων και με πολλή προσπάθεια στην ομιλία με πολλές παύσεις Υπάρχει μεγάλος περιορισμός στην παραγωγή λέξεων και μικρές φράσεις. Αλλοίωση και κακή άρθρωση ήχων, φτωχή προφορική ανάγνωση. Βλάβη στην επανάληψη λέξεων και προτάσεων, δυσκολία στην διαδοχική κατονομασία αντικειμένων. Καλύτερη ακουστική επεξεργασία της ομιλίας παρά της παραγωγής της. Επίσης, παρουσιάζεται έλλειψη προσωδίας με αποτέλεσμα τη μονότονη ομιλία. Ο αυτόματος λόγος διατηρείται σε καλό επίπεδο. Η κατανόηση διατηρείται συνήθως σε ικανοποιητικό βαθμό, ενώ έχει μειωθεί σημαντικά η παραγωγή της γλώσσας.

Ο λόγος των ασθενών με αφασία Wernicke είναι ευχερής, με καλή ροή. Μοιάζουν υγιείς ομιλιτές που παράγουν ομιλία χωρίς κόπο, με σωστή άρθρωση και προσωδία, με σωστή μελωδικότητα και φυσιολογικό ρυθμό. Η ταχύτητα της ομιλίας είναι επίσης φυσιολογική ή ταχύτερη από το φυσιολογικό. Εκ πρώτης όψεως οι προτάσεις μπορεί να φαίνονται καλά σχηματισμένες, δύσκολα όμως ο λόγος γίνεται ο κατανοητός, γιατί αυτά που λέει δεν έχουν καμία συνοχή. Είναι έντονη η παραγωγή σημασιολογικών και φωνημικών παραφασιών και νεολογισμών. Ενώ παράγουν σωστά τα μεμονωμένα φωνήματα, παρατηρείται ελαττωματική σύνθεση φωνημάτων στις λέξεις επιλέγοντας τα λάθος φωνήματα στις λέξεις. Για αυτό άτομα με αφασία Wernicke δημιουργούν συχνά νέες λέξεις, τους νεολογισμούς.

Η Εργοθεραπεία είναι η εφαρμοσμένη επιστήμη που μελετά και χρησιμοποιεί σκόπιμες δραστηριότητες στους τομείς της αυτοεξυπηρέτησης, της αξιοποίησης ελεύθερου χρόνου και παραγωγικότητας με στόχο να παρέχει τη δυνατότητα σε άτομα με περιορισμούς στη λειτουργικότητα να εκτελούν τις καθημερινές τους δραστηριότητες στο μέγιστο των ικανοτήτων τους. Καλύπτει περιοχές δυσκολιών στους παρακάτω τομείς: Λεπτή Κίνηση, Αδρή Κίνηση, Οπτικοκινητικός Συντονισμός, Γνωστικός - Αντιληπτικός Τομέας, Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής και Κοινωνικές Δεξιότητες.

Παιδιά με διαταραχές στον λόγο μπορεί πράγματι να παρουσιάσουν δυσκολίες στην σχολική τους επίδοση. Είναι πιθανό να εκδηλώσουν δυσκολίες στην ανάγνωση, στην κατανόηση ή στην απόδοση κειμένου ή/και νοήματος, να δυσκολευτούν στην οργάνωση του γραπτού λόγου ή/και της κριτικής τους σκέψης κ.ά. Οι πιθανότητες εμφάνισης αυτών των δυσκολιών ή/και ο βαθμός δυσκολίας μειώνεται, αν αντιμετωπιστούν εγκαίρως οι διαταραχές λόγου και ομιλίας. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να αναζητείται η γνώμη του ειδικού, αν υπάρχει υποψία διαταραχής στο λόγο και στην ομιλίας ενός παιδιού.

Αν και ο λογοθεραπευτής είναι ο βασικός αρμόδιος για το πρόγραμμα αποκατάστασης, είναι απαραίτητο να γίνεται αντιληπτό από τους γονείς ότι το αποτέλεσμα της θεραπευτικής παρέμβασης θα είναι ταχύτερο και αμεσότερο, εφόσον συνεργάζονται και εκείνοι, σύμφωνα με τις οδηγίες του θεραπευτή, έστω και αν αυτό γίνεται απλώς και μόνον στην καθημερινότητα του παιδιού. Ο γονέας πρέπει να συνεργάζεται άμεσα με τον θεραπευτή, να ακολουθεί τις οδηγίες του αλλά και να συζητάει μαζί του τις απορίες και προβληματισμούς του. Ακόμη, είναι σημαντικό να διοχετεύει θετικά συναισθήματα προς το παιδί για την λογοθεραπεία, ενθαρρύνοντας και επιβραβεύοντας το, ώστε κι αυτό με τη σειρά του να εντείνει την προσπάθειά του.

Ο λογοθεραπευτής μπορεί να δώσει με εγκυρότητα και αξιοπιστία απάντηση στις ανησυχίες μας σχετικά με την γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού μας, ή σε σχέση με οποιοδήποτε ανησυχία σχετική με την ομιλία, τον λόγο ή την φωνή κάποιου ενήλικα.
Εάν πρόκειται για παιδί ο λογοθεραπευτής θα παίξει μαζί του, θα κάνει μία σειρά εξετάσεων και δοκιμασιών, θα αναλύσει λεπτομερώς τον λόγο του παιδιού και την επικοινωνία του γενικότερα και θα καθοδηγήσει τον γονιό στο πώς πρέπει να δράσει. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί απλώς να τον καθησυχάσει. Σε άλλες μπορεί να ζητήσει να γίνει επαναξιολόγηση του παιδιού μετά από κάποιους μήνες. Και σε άλλες μπορεί να κρίνει απαραίτητη την έναρξη λογοθεραπευτικού προγράμματος.
Σε περιπτώσεις ενηλίκων, ο λογοθεραπευτής θα εξετάσει το ιστορικό του ασθενούς, θα χρησιμοποιήσει ειδικά διαγνωστικά εργαλεία -ανάλογα με την περίπτωση- και αφού αναλύσει λεπτομερώς τα ευρήματά του θα καθοδηγήσει το άτομο ή/και τους οικείους του περαιτέρω.

Γενικότερα, ο σωστός λογοθεραπευτής, πέρα από τις υπηρεσίες που παρέχει απευθείας στο παιδί ή στον ενήλικα που έχει ανάγκη θεραπείας, μπορεί:
να συμβουλέψει την οικογένεια και το περιβάλλον,
να παραπέμψει στον σωστό γιατρό για περαιτέρω εξερεύνηση του προβλήματος,
να συνομιλήσει με τον παιδίατρο ή τον θεράποντα ιατρό ώστε να φτιάξουν από κοινού το πιο αποτελεσματικό πρόγραμμα θεραπείας
γενικά, να κατατοπίσει τον άνθρωπο που έχει απέναντί του, και την οικογένειά του, σε σχέση με την εκάστοτε δυσκολία.

 Στο Kέντρο μας εφαρμόζονται οι ακόλουθες μέθοδοι:
• Η αισθητηριακή ολοκλήρωση (Sensory Integration) για την οποία διαθέτει ειδικά εξοπλισμένη αίθουσα.
• Εικονογραφημένη μέθοδος ( Δ. Μαυρομάτη ) 
• Εναλλακτικές μέθοδοι επικοινωνίας ( Makaton, PECS)
• Η μέθοδος Δομημένης Εκπαίδευσης TEACCH
• Συστήματα Επαυξητικής και Εναλλακτικής επικοινωνίας
• Comics Strip

• Πρόγραμμα σχολικής ετοιμότητας
• Κοινωνικές ιστορίες
 

Οι αισθητηριακές λειτουργίες συμπεριλαμβάνουν την αφή, την κίνηση, την αίσθηση του σώματος στον χώρο, την οπτική και ακουστική αντίληψη. Η διαδικασία του εγκεφάλου που οργανώνει και επεξεργάζεται αυτές τις πληροφορίες ονομάζεται Αισθητηριακή Ολοκλήρωση. Θεραπεία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι η χρήση ενισχυμένων αισθητηριακών ερεθισμάτων, τα οποία βελτιώνουν την ικανότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος να επεξεργάζεται τις αισθητηριακές εμπειρίες και με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η μάθηση και η συμπεριφορά του. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί δραστηριότητες βασισμένες στο παιχνίδι, σύμφωνα με το επίπεδο λειτουργικότητας του παιδιού.

Εικονογραφημένη μέθοδος Μαυρομάτη

Πρόκειται για μια μέθοδο που οδηγεί τα δυσλεξικά άτομα κάθε ηλικίας, ακόμα και σε ενήλικες με επιτυχία σε πολύ καλό επίπεδο ορθογραφίας και ανάγνωσης.
Η Εικονογραφική Μέθοδος χρησιμοποιείται για την διευκόλυνση της απομνημόνευσης της ορθογραφίας μέσω των εικονογραφημάτων. Πρόκειται για μία πρωτότυπη και διαφορετική μέθοδος η οποία διαφοροποιείται από τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας που ακολουθούνται στο σχολείο. προτείνεται για διδασκαλία σε παιδιά με δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (πχ. δυσορθογραφία). τα οποία παρουσιάζουν έντονη αδυναμία στην ορθογραφία. Δυσκολεύονται να θυμηθούν την ορθογραφία των λέξεων ακόμα και αν τις έχουν συστηματικά διδαχθεί και αν τις έχουν επαναλάβει πολλές φορές. Κάνουν λάθη ακόμα και σε λέξεις που γνωρίζουν. Η εικονογραφική μέθοδος βοηθά τα παιδιά αυτά να απομνημονεύσουν με ευκολία την ορθογραφία των λέξεων καθώς αντικαθιστά τα γράμματα με εικόνες. Στοχεύει στην αυθόρμητη ορθογραφημένη γραφή. Βοηθάει τα παιδιά να απομνημονεύσουν εύκολα, γρήγορα, χωρίς πολλές επαναλήψεις και εργασίες την ορθογραφία των λέξεων.

Η μέθοδος MAKATON είναι ένα πρόγραμμα ανάπτυξης επικοινωνίας για άτομα που εμφανίζουν ένα ευρύ φάσμα αναπτυξιακών δυσκολιών, που βασίζεται στην χρήση νοημάτων ή γραφικών συμβόλων. Ο βασικός στόχος της MAKATON είναι η ανάπτυξη της κατανόησης και της χρήσης του λόγου μέσω των συμβόλων αυτών. Πρόκειται για ένα σύστημα ασπρόμαυρων καρτών, οι οποίες απεικονίζουν καθημερινά αντικείμενα και δραστηριότητες . Λέξεις και έννοιες έχουν ταυτιστεί με συγκεκριμένα σύμβολα τα οποία μαθαίνει το παιδί και τα οποία χρησιμοποιεί για να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του. Έτσι με έναν απλό αλλά πολύ λειτουργικό τρόπο είναι σε θέση πια να συμμετέχει στη κοινωνική ζωή. Μπορεί να εφαρμοστεί μέσα από την λογοθεραπεία και την εργοθεραπεία σε όλα τα περιβάλλοντα (σχολείο, σπίτι, εργασιακός χώρος). Η διδακτική του προσέγγιση εστιάζεται σε πρώτο επίπεδο στην απόκτηση βασικών δεξιοτήτων επικοινωνίας και γλώσσας και σε ένα υψηλότερο επίπεδο στην κατάκτηση ανάγνωσης και γραφής.

Το PECS ("Σύστημα Επικοινωνίας μέσω Ανταλλαγής Εικόνων") είναι ένα πρόγραμμα επικοινωνίας, που επιτρέπει σε παιδιά και ενήλικες με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος και άλλες διαταραχές επικοινωνίας χωρίς λειτουργικό ή κοινωνικά αποδεκτό λόγο, να αρχίσουν να επικοινωνούν. Κάποιοι που έχουν περιορισμένο λόγο ή δεν μιλούν καθόλου, μπορεί κάποιες φορές να έχουν περισσότερες δεξιότητες στην επικοινωνία από εκείνους που έχουν περισσότερες ικανότητες στο λόγο, αλλά δεν γνωρίζουν πώς να τις χρησιμοποιήσουν. 
Όσοι χρησιμοποιούν το PECS αρχικά μαθαίνουν να πλησιάζουν και να δείχνουν την εικόνα του αντικειμένου που επιθυμούν και να την ανταλλάσουν με το επιθυμητό αντικείμενο. Με αυτό τον τρόπο, ο χρήστης ξεκινάει τη διαδικασία της επικοινωνίας, με συγκεκριμένα αποτελέσματα μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο.
Το πρωτόκολλο του PECS εξελίσσεται παράλληλα με την τυπική ανάπτυξη της γλώσσας με την έννοια, ότι πρώτα διδάσκει στον εκπαιδευόμενο πώς να επικοινωνήσει ή ποιες είναι οι βασικές αρχές επικοινωνίας. Αργότερα, τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν με συγκεκριμένα μηνύματα.
Οι χρήστες του συστήματος PECS μαθαίνουν αρχικά να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας μόνο μια εικόνα, αλλά μετά μαθαίνουν να συνδυάζουν εικόνες, ώστε να μάθουν διάφορες γραμματικές δομές, σημασιολογικές σχέσεις και λειτουργίες επικοινωνίας.

Η μέθοδος TEACCH ("Θεραπεία και Εκπαίδευση Παιδιών με Αυτισμό και Διαταραχές Επικοινωνίας") αποτελεί ένα πρόγραμμα εναλλακτικής εκπαίδευσης, για παιδιά με προβλήματα στην επικοινωνία, στην κοινωνική συναναστροφή, στις γνωστικές δεξιότητες και στην συμπεριφορά. Τα χαρακτηριστικά του προγράμματος TEACCH είναι η εξατομικευμένη εκπαίδευση και η δημιουργία ενός καλά δομημένου περιβάλλοντος. Κύριος σκοπός του προγράμματος TEACCH είναι να βοηθήσει το άτομο με αυτισμό να αναπτύξει δεξιότητες που θα το βοηθήσουν στην καθημερινότητα του. Το TEACCH διαχειρίζεται την δόμηση του περιβάλλοντος του ατόμου ώστε να το βοηθάει να γίνεται εύκολα αντιληπτό από το παιδί. Ένα ημερήσιο πρόγραμμα βοηθάει το παιδί να κατανοήσει τι δραστηριότητες έχει να κάνει κατά την διάρκεια της ημέρας. Το σύστημα οργάνωσης μιας δραστηριότητας βοηθάει το παιδί να κατανοήσει το πότε θα κάνει κάτι , πότε θα τελειώσει και τι έχει να κάνει μετά. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί κάρτες, οι οποίες συμβολίζουν κάποια λέξη. Έτσι τα παιδιά αυτά μαθαίνουν οπτικά να κάνουν προτάσεις.

Η Μέθοδος Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας. Ο όρος εναλλακτική και επαυξητική επικοινωνία περιγράφει τον τρόπο επικοινωνίας ενός ατόμου που η ομιλία του δεν είναι ευδιακριτή ή υπάρχει ολοκληρωτική έλλειψη αυτής. Χρήστες της εναλλακτικής και επαυξητικής επικοινωνίας είναι όλοι όσοι παρουσιάζουν αδυναμία λεκτικής επικοινωνίας. Προσαρμόζεται ένα σύστημα επικοινωνίας αναλόγως με τις ανάγκες του κάθε ατόμου και τις ικανότητες του, σωματικές και διανοητικές ώστε να επιλεγεί το κατάλληλο σύστημα επικοινωνίας. Ελέγχονται οι δυνατότητες έκφρασης που έχει το κάθε σύστημα και κατά πόσο θα εξυπηρετεί το άτομο που το χρειάζεται.

Comic Strip Conversations.
Τα παιδιά που βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού (ΔΑΦ) παρουσιάζουν δυσκολίες στην επικοινωνία και συνδιαλλαγή με άλλα άτομα. Δεν μπορούν να κάνουν αμοιβαία συζήτηση ή να κατανοήσουν τι επιπτώσεις έχουν και τι συναισθήματα προκάλουν τα λεγόμενά τους και οι πράξεις τους στους άλλους. Μία μέθοδος που απευθύνεται σε αυτού του είδους τις δυσκολίες είναι τα Comic Strip Conversations (CSC) (Συνομιλία μέσω Κόμικ).
Πρόκειται για μια συνομιλία μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων η οποία ενσωματώνει τη χρήση απλών σκίτσων. Αυτά τα σκίτσα χρησιμοποιούνται για να απεικονίσουν μία συνεχιζόμενη επικοινωνία παρέχοντας επιπλέον υποστήριξη σε άτομα που «παλεύουν» να κατανοήσουν το γρήγορο ρυθμό ανταλλαγής πληροφοριών που συμβαίνει κατά τη διάρκεια μίας συνομιλίας. Η εμπειρία στη χρήση τους έχει δείξει ότι μπορεί να είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για γονείς και επαγγελματίες που ασχολούνται με παιδιά με ΥΛΑ και Asperger.

Το Πρόγραμμα Σχολικής Ετοιμότητας εφαρμόζεται σε ατομικό είπεδο πριν την ένταξη του παιδιού στο σχολείο με βάση τις ανάγκες του κάθε παιδιού. Στο πρόγραμμα αυτό, ο θεραπευτής βοηθά το παιδί να βελτιώσει και να αναπτύξει τις παρακάτω δεξιότητες:

1. Χωροχρονικές και ποσοτικές έννοιες, έννοιες μεγεθών
2. Αναγνώριση χρωμάτων και σχημάτων
3. Αναγνώριση γραμμάτων 
4. Φωνολογική Ενημερότητα
5. Κατανόηση και διήγηση μιας ιστορίας
6. Συγκέντρωση προσοχής και ολοκλήρωση δραστηριότητας σε λογικό χρονικό διάστημα ανάλογα με την ηλικία του
7. Λογική και σύνθετη σκέψη πχ η θάλασσα είναι γαλάζια, ο ήλιος είναι στρογγυλός
8. Δεξιότητες κατηγοριοποίησης και ταξινόμησης π.χ το ρόδι είναι φρούτο και το καρότο λαχανικό.
9. Μοίρασμα βιωμάτων (να λέει τα νέα της καθημερινότητάς του)
10. Πρώτη ανάγνωση και γραφή

Τα υλικά που μπορεί να χρησιμοποιηθούν κατά τη θεραπευτική διαδικασία είναι ασκήσεις ανάγνωσης και γραφής, εκπαιδευτικές κάρτες, τεχνικές συγκέντρωσης και κατανόησης, παιχνίδι ρόλων και εκπαιδευτικό λογισμικό μέσω ηλεκτρονικών μέσων. Στόχος είναι να προετοιμαστεί το παιδί για την ένταξή του στο σχολικό περιβάλλον καθώς και να υποστηριχθεί καθ” όλη την διάρκεια της σχολικής του εκπαίδευσης. Επίσης βασικός άξονας είναι η ενεργοποίηση και ο εμπλουτισμός των γνωστικών λειτουργιών του παιδιού (λογική σκέψη, αντίληψη, συγκέντρωση, προσοχή, μνήμη, προφορική και γραπτή έκφραση), η ποιοτική ανάγνωση και κατανόηση ενός κειμένου, η απόκτηση δεξιοτήτων για κοινωνική ανταπόκριση και η βελτίωση της ικανότητας συγκέντρωσης και προσοχής.

Οι Κοινωνικές Ιστορίες. Οι κοινωνικές ιστορίες είναι μια μέθοδος που εφαρμόζεται στην εκπαίδευση των παιδιών με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας και σύνδρομο Asperger. Πρόκειται για μία μέθοδο που παρουσιάζει με εικονογραφικό και προσωποποιημένο τρόπο καταστάσεις στο παιδί με αναπτυξιακή δυσκολία, προκειμένου να επεξεργαστεί και να αφομοιώσει ευκολότερα τα ζητούμενα μηνύματα. Έτσι, το παιδί παραδειγματίζεται και ενεργεί ανάλογα σε παρόμοιες καταστάσεις σε δύσκολες και απρόοπτες συνθήκες. Κατά αυτό τον τρόπο διδάσκεται ποια είναι κοινωνικά αποδεκτή και ποια μη αποδεκτή συμπεριφορά, προσαρμόζοντας ανάλογα τη δική του συμπεριφορά. Ο απώτερος σκοπός της μεθόδου είναι να μάθει το παιδί να συμπεριφέρεται κοινωνικά σωστά, ακολουθώντας κάποιες αρχές – κανόνες. Επίσης, ενισχύονται οι δεξιότητες των παιδιών αυτών να συνηθίσουν και να διαχειρίζονται καταστάσεις πανικού ή απλώς συνθήκες που τους προκαλούν έντονο άγχος. Το παιδί μαθαίνει να προβλέπει και να διαχειρίζεται κοινωνικές καταστάσεις, ενεργώντας όπως οι πρωταγωνιστές των κοινωνικών ιστοριών, αποφεύγοντας τους κινδύνους και τα σφάλματα, όπως κάνουν εκείνοι. Η κοινωνική ιστορία απομνημονεύεται καλύτερα από το παιδί, καθώς τα μηνύματα που περνάει χρησιμοποιούν έντονα το συναίσθημα και τη συνέπεια.

Στην εξέλιξη της ομιλίας ενός παιδιού ο φθόγγος /ρ, συνήθως, αναμένεται να εμφανιστεί τελευταίο. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν παιδιά που εκφέρουν τον φθόγγο  /ρ/ αρκετά νωρίς, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών Τον αρθρώνουν μετά από την ηλικία των 5 ετών. Ωστόσο, στην ηλικία των 6-7 ετών ένα παιδί θα πρέπει να εκφέρει σωστά το /ρ/, σε όλες τις λέξεις.

Στην περίπτωση που το παιδί σας είναι 6 ετών και ακόμη δεν εκφέρει καθόλου τον φθόγγο /ρ/ ή τον αρθρώνει  αλλοιωμένο, υπό μορφή /λ/ ή / /γ/, ΄ή σε λανθασμένη θέση εντός των λέξεων, το πιό πιθανό είναι ότι θα χρειαστεί λογοθεραπεία. Για τα παιδιά εκείνα που δε λένε το /ρ/ και πρόκειται να πάνε στην Α' Δημοτικού, η ομιλία τους θα πρέπει απαραίτητα να αξιλογηθεί από λογοθεραπευτή, κατά προτίμηση πριν συμπληρώσουν το έκτο έτος της ηλικίας τους, τουλάχιστο έξι μήνες πριν την έναρξη της Α' Δημοτικού για να αποφασιστεί εάν χρειάζονται θεραπευτική παρέμβαση ή εάν Υπάρχει το απαραίτητο χρονικό περιθώριο, προκειμένου να το εξελίξουν μόνα τους. Αυτό συνιστάται διότι τα παιδιά, πριν την έναρξη της Α' Δημοτικού, θα πρέπει να λένε και να χρησιμοποιούν σωστά όλους τους φθόγγους της γλώσσας τους για να μη δυσκολευτούν στην κατάκτηση του γραπτού λόγου.

O ΕΟΠΠΥ αποδίδει μηνιαία δαπάνη για λογοθεραπεία στους ασφαλισμένους του, ώστε να καλύπτει το κόστος των συνεδριών λογοθεραπείας. Ωστόσο, για να γίνει αυτό θα πρέπει, πρώτα, να έχετε πάρει έγκριση για θεραπείες.

1° βήμα. Κλείνετε τηλεφωνικά ραντεβού σε έναν από τους εγκεκριμένους φορείς του υπουργείου Υγείας, που εξυπηρετούν τη γεωγραφική περιοχή σας.

2° Βήμα. Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δέχεται ιατρικές γνωματεύσεις από φορείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας, δηλαδή, Κρατικά ή Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία, Κέντρα Παιδοψυχικής Υγιεινής ή Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα. 

Το παιδί αξιολογείται από έναν ή περισσότερους ειδικούς ανάλογα με τη φύση των δυσκολιών λόγου-επικοινωνίας..

Εφόσον κρίνεται απαραίτητη η θεραπευτική παρέμβαση, χορηγείται ιατρική γνωμάτευση.

H γνωμάτευση αναφέρει: 1) το λόγο για τον οποίο το παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία, 2) τον αριθμό συνεδριών λογοθεραπείας που εγκρίνονται ανά μήνα, 3) τη διάρκεια της λογοθεραπείας, συνήθως 6 μήνες με ένα χρόνο.

3° βήμα. Εφόσον το παιδί ξεκινήσει λογοθεραπεία, για την απόδοση δαπάνης προσκομίζετε στην Τοπική Υπηρεσία Παροχών του Φορέα σας τα εξής δικαιολογητικά:

Ιατρική γνωμάτευση 
Νόμιμη απόδειξη παροχής υπηρεσιών του λογοθεραπευτή.
Απλή φωτοτυπία τίτλου σπουδών του Λογοθεραπευτή. 
Υπεύθυνη δήλωση του άμεσα ασφαλισμένου.
Το ατομικό βιβλιάριο υγείας του παιδιού.

Ο ΕΟΠΠΥ για τις συνεδρίες λογοθεραπείας καταβάλλει στους ασφαλισμένους του το ποσό των 15€ ανά κάθε μια.

Το συνολικό πόσο που θα σας καταβάλλεται από το ταμείο σας κάθε μήνα εξαρτάται από τον αριθμό των μηνιαίων συνεδριών λογοθεραπείας που σας έχουν εγκριθεί. Ο μέγιστος αριθμός συνεδριών που εγκρίνεται ανά μήνα είναι συνήθως 15.

Επομένως, αν έχετε έγκριση για 15 συνεδρίες λογοθεραπείας μηνιαίως, θα λαμβάνετε το ποσό των 225€ κάθε μήνα.

Η χρήση περιορισμένου λεξιλογίου, αναλογικά με την ηλικία του παιδιού, υποδεικνύει, κατά κύριο λόγο, προβλήματα λόγου. Αυτό συνήθως συμβαίνει, διότι το παιδί είτε δε γνωρίζει είτε δυσκολεύεται ή χρειάζεται περισσότερο χρόνο, ώστε να ανακαλέσει την κατάλληλη λέξη και να την συγκρατήσει στη μνήμη του. Επομένως, χρησιμοποιεί μόνο οικείες και απλούστερες λέξεις. Συνοψίζοντας, το φαινόμενο αυτό είναι ενδεικτικό είτε φτωχού νοητικού λεξικού είτε χαμηλής βραχυπρόθεσμης ή μακροπρόθεσμης ακουστικής ακουστικής μνήμης.

  Τι είναι η Λογοθεραπεία.

       Η ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ είναι το σύνολο των θεραπευτικών προσεγγίσεων που εφαρμόζονται σε άτομα όλων των ηλικιών, που παρουσιάζουν διαταραχές στην ΟΜΙΛΙΑ (διαταραχές άρθρωσης-ροής), στον ΛΟΓΟ (δηλαδή διαταραχές στη γενική λεκτική επικοινωνία), ή στη ΦΩΝΗ (διαταραχές του λάρυγγα/των φωνητικών χορδών). Κάποια ενδεικτικά παραδείγματα περιστατικών που μπορούν να επωφεληθούν από τη λογοθεραπεία είναι:

ένα παιδί 5 ετών που ψευδίζει, δε λέει ή αντικαθιστά κάποια σύμφωνα

ένας ενήλικας που δε λέει το «ρ»

ένα παιδί ή ενήλικας που τραυλίζει, "κεκεδίζει"

ένα παιδί 4 χρονών που μπερδεύει γνωστές και εύκολες λέξεις

ένα παιδάκι που στα 2,5 έχει πολύ περιορισμένο λεξιλόγιο (15-20 λέξεις)

ένα μωρό ενός έτους που δεν παράγει ήχους (δεν "μπεμπεδίζει")

ένα παιδί με κάποιο σύνδρομο (π.χ. Down, αυτισμό) που χρειάζεται υποστήριξη στην ανάπτυξη επικοινωνίας και λόγου

ένας ενήλικας που μόλις έπαθε εγκεφαλικό και πάσχει από αφασία

ένας ενήλικας με μόνιμη βραχνάδα

ένας ενήλικας με ολική/μερική λαρυγγεκτομή

Διαφορές μεταξύ διαταραχών ομιλίας και διαταραχών λόγου.

        Όταν μιλάμε για διαταραχές ΟΜΙΛΙΑΣ, συνήθως εννοούμε προβλήματα στην άρθρωση ή στην ροή του προφορικού λόγου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι τα εξής:

ένα παιδί 5 ετών που ψευδίζει (λέει «θχολείο» αντί για «σχολείο»)

ένας ενήλικας που αντικαθιστά ή παραλείπει το «ρ» (λέει "χαγαδγα" ή "χαάδα" αντί "χαράδρα")

ένα παιδί ή ενήλικας που τραυλίζει (λέει π.χ. «πα-πα-πα-με γ-γ-γ-γρήγορα να φύγουμε»)

ένα παιδί 4 χρονών που αλλοιώνει εύκολες γνωστές του λέξεις (λέει π.χ. «κοκολάτα» αντί για «σοκολάτα»).

        Αντίθετα, οι διαταραχές στο ΛΟΓΟ αφορούν προβλήματα στη γενικότερη λεκτική επικοινωνία και κατανόηση. Ως παραδείγματα εδώ αναφέρονται:

ένα παιδί 2,5 ετών που έχει πολύ περιορισμένο λεξιλόγιο και δεν μπορεί να συντάξει απλές προτάσεις (δε λέει απλές λέξεις, δε μιλάει πολύ)

ένα μωρό ενός έτους που δεν παράγει ήχους (δεν "μπεμπεδίζει")

ένα παιδί με βαρηκοΐα

ένα νεογέννητο με βεβαρημένο ιστορικό κύησης ή με περιγεννητικές ανωμαλίες

ένα παιδί με κάποιο σύνδρομο (π.χ. Down, αυτισμό)

ένας ενήλικας με αφασία από εγκεφαλικό.

       Κάθε περίπτωση έχει τις ιδιαιτερότητές της και χρήζει ανάγκης για εξατομικευμένη θεραπευτική παρέμβαση. Η ταχεία εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας από τον Λογοθεραπευτή μπορεί να βελτιώσει σταδιακά την κατάσταση του ασθενούς και είναι δυνατό με την κατάλληλη συνεργασία του ίδιου και των οικείων του προσώπων να οδηγήσει έως και την πλήρη αποκατάσταση του προβλήματος.

Ένα παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία όταν έχει προβλήματα με:

1) Tην επικοινωνία
2) Τον Λόγο
3) Την Ομιλία
4) Τη Ροή την Ομιλίας
5) Την Κατάποση

1) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:

Η επικοινωνία έχει δύο βασικές μορφές, τη λεκτική και τη μη λεκτική. Λεκτική είναι κάθε μορφή επικοινωνίας που επιτυγχάνουμε χρησιμοποιώντας λεκτικά σύμβολα (λέξεις και προτάσεις), ενώ μη λεκτική είναι η επικοινωνία που γίνεται με το ύφος, τον τόνο, τη διάθεση, τις χειρονομίες και γενικά τη σωματική και συναισθηματική συμπεριφορά των ατόμων που επικοινωνούν με (μη λεκτικά σύμβολα, π.χ. στάση, χειρονομίες, μορφασμοί). Όταν σε κάποιο παιδί παρατηρείται έλλειψη προσπάθειας για επικοινωνία ή αδιαφορία για επικοινωνία, η κατάσταση πρέπει να αντιμετωπίζεται πολύπλευρα από ομάδα ειδικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ αποτελούν τα παιδιά που παρουσιάζουν διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού. Το κύριο χαρακτηριστικό του αυτιστικού συνδρόμου είναι η έλλειψη επικοινωνίας.

Επομένως, κρίνεται σκόπιμο να πραγματοποιείται μια έγκαιρη και σωστή διάγνωση, προκειμένου να εφαρμόζεται το απαράιτητο εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα, με τους κατάλληλους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Είναι επίσης σημαντικό οι γονείς να κατανοούν ότι η ομιλία δεν είναι το μοναδικό μέσο επικοινωνίας στον άνθρωπο. Υπάρχει σημαντική διαφορά ανάμεσα στο «δε μιλάει» και στο «δεν επικοινωνεί», γεγονός που συχνά οι γονείς αγνοούν.

Συνοψίζοντας, ένα παιδί με προβλήματα στην επικοινωνία:

Δεν εκδηλώνει ενδιαφέρον για τους γύρω του.
Το παιχνίδι του συχνά δεν είναι συνβατό με το παιχνίδι άλλων παιδιών της ηλικίας του.
Δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον να ξεκινήσει το ίδιο συναναστροφή και αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά.
Παρουσιάζει εμφανή δυσκολία στην επικοινωνιακή χρήση του λόγου.
Παρουσιάζει στερεοτυπίες ως προς ένα αντικείμενο, μια συνήθεια, μια χειρονομία ή συνδυασμό κινήσεων.

2) ΛΟΓΟΣ:
Λόγος (αντίληψη και έκφραση)
Δυσκολεύεται να εκφράσει με κατάλληλες λέξεις τις σκέψεις του
Δυσκολεύεται να περιγράψει απλές εικόνες ή να αφηγηθεί απλά γεγονότα
Δυσκολεύεται να σχηματίσει ορθά δομημένες προτάσεις
Κάνει συντακτικά και εκφραστικά λάθη
Δυσκολεύεται στην έναρξη και στην διατήρηση της κουβέντας εντός ενός θέματος
Δυσκολεύεται να παράγει ή να κατανοήσει σύνθετες προτάσεις.

Αναλυτικότερα:
1. Αντίληψη λόγου
Αφορά την ικανότητα του παιδιού να αντιλαμβάνεται τον προφορικό λόγο. Αν υπάρχει δυσκολία στην κατανόηση του γλωσσικού μηνύματος, το παιδί δυσκολεύεται να κατανοήσει τις οδηγίες της δασκάλας του στην τάξη, δεν αποκρίνεται στις ερωτήσεις και παρουσιάζει δυσκολίες  στην αναγνώριση βασικών εννοιών, όπως τα χρώματα, τα μεγέθη, και τοι έννοιες του χώρου και του χρόνου. Ανήκει με λίγα λόγια στην κατηγορία των παιδιών που δε συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες της τάξης. Ένα παιδί στην προσχολική ηλικία πρέπει να έχει την ικανότητα εκτέλεσης σύνθετων εντολών, (εντολών 2 ή 3 βημάτων), π.χ πάρε το βιβλίο από το θρανίο και βάλτο πάνω στην έδρα.
2. Έκφραση λόγου
Σχετίζεται με την ικανότητα επικοινωνίας του παιδιού. Το παιδί θα πρέπει να είναι σε θέση να σχηματίζει ορθά δομημένες προτάσεις, να συζητάει, να κάνει ερωτήσεις και να δίνει απαντήσεις και γενικά να μπορεί να γίνει αντιληπτό από τους άλλους. Αν υπάρχει δυσκολία στην έκφραση του λόγου, σημαίνει ότι το παιδί δεν ολοκληρώνει τις προτάσεις του, ο λόγος του έχει συνοχή, με αποτέλεσμα να μην γίνονται αντιληπτά τα νοήματα που θέλει να μεταφέρει στους άλλους. Το παιδιά αυτά συνήθως απομονώνονται και αποφεύγουν να συμμετέχουν σε συζητήσεις.

3) ΟΜΙΛΙΑ:

α) Διαταραχές άρθρωσης:

Λανθασμένη ή αλλοιωμένη εκφορά των φθόγγων. Μια διαταραχή στην άρθρωση γίνεται αμέσως αντιληπτή στην ομιλία ενός παιδιού. Πρόκειται για την εσφαλμένη εκφορά των φωνημάτων και την αλλοίωση γνωστών και εύκολων ίσως λέξεων. Οι λέξεις, δηλαδή, δεν αρθρώνονται σωστά και πολλές φορές είναι ακατάληπτες προς τους άλλους. Το λεξιλόγιο ενός παιδιού με διαταραχή στην άρθρωση είναι συχνά φτωχό και δεν αναλογεί με την ηλικία του. Κρίνεται θεμιτό η οποιαδήποτε δυσκολία στο λόγο να αποκατασταθεί πριν το παιδί ενταχθεί στο δημοτικό σχολείο.

Ένα παιδί με διαταραχή στην άρθρωση μπορεί να κάνει:
Αντικαταστάσεις: π.χ "θημαία" αντί "σημαία"
Αλλοιώσεις: στην κατηγορία αυτή το παιδί λέει τον σωστό φθόγγο άλλα με έναν ιδιαίτερο τρόπο με απότέλεσμα να εκφέρεται αλλοιωμένος. Αυτό οφείλεται συνήθως στη λανθασμένη τοποθέτηση της γλώσσας ή στη μη ορθή σύγκλειση των δοντιών.
Αντιμεταθέσεις φθόγγων: π.χ "μακαρδόρος" αντί "μαρκαδόρος".
Παραλείψεις φθόγγων: π.χ  "πόβατο" αντί "πρόβατο", "λεφωρείο" αντί για "λεωφορείο"

β) Δυσαρθρία : 
Η Δυσαρθρία είναι μία νευρολογική διαταραχή η οποία προσβάλλει όλα τα μέρη τα οποία συμμετέχουν στην παραγωγή της ομιλίας. Δηλαδή, η διαταραχή αυτή έχει αρνητικές επιπτώσεις σε ένα ή περισσότερα υποσυστήματα της ομιλίας: 1) στην αναπνοή, 2) στην άρθρωση, 3) στη φώνηση, 4) στην προσωδία και 5) στην αντήχηση.
Η Δυσαρθρία συχνά χαρακτηρίζεται από κακή άρθρωση, ψιθυριστή ή αργή ομιλία περιορισμένη κίνηση γλώσσας, χειλιών, γνάθου, μη φυσιολογική προσωδία (ρυθμός), αλλαγές στην χροιά της φωνής, δυσκολίες στην μάσηση και στην κατάποση. Όλα αυτά μπορεί να καταστήσουν δύσκολο για τους άλλους να σας καταλάβουν όταν μιλάτε, μειώνοντας την ικανότητά σας να επικοινωνείτε.

γ) Απραξία : 
Δυσκολία στον προγραμματισμό των κινήσεων των οργάνων ομιλίας.

δ) Δυσφωνία : 
Προβλήματα φωνής στον τόνο, ένταση και στην ποιότητα

4) ΡΟΗ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ (Τραυλισμός) 
Διαταραχή της ομιλίας στο ρυθμό, ταχύτητα, προσωδία.
Δυσκολεύεται στην έναρξη μιας φράσης
Επαναλαμβάνει συλλαβές και ήχους
Κολλάει σε συγκεκριμένους ήχους
Η ομιλία συνοδεύεται από μυϊκούς σπασμούς
Ημιτελής προτάσεις και κομμένα φωνήματα

5) ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑΠΟΣΗΣ (Στοματικό και Φαρυγγικό Στάδιο)

Οι διαταραχές κατάποσης (δυσφαγία) εμφανίζονται σε διάφορες φάσεις της διαδικασίας κατάποσης. Η κατάποση χωρίζεται σε 3 στάδια:
α) Στοματικό στάδιο: διάσπαση τροφής και δημιουργία βλωμού. Δυσκολίες σε θηλασμό, μάσηση και προώθηση τροφής στον φάρυγγα.
β) Φαρυγγικό στάδιο: ενεργοποίηση του αντανακλαστικού κατάποσης. Δυσκολίες στην έναρξη της κατάποσης, προώθησης της τροφής στον φάρυγγα, κλείσιμο των αεραγωγών ώστε να μην εισέλθει τροφή στον αεραγωγό (εισρόφηση). Η αναπνοή σταματά κατά την διάρκεια αυτού του σταδίου και επανέρχεται μόλις τελειώσει.
οισοφαγικό στάδιο. Ο βλωμός περνάει από τον οισοφάγο στο στομάχι. Δυσκολίες στην χαλάρωση και σύσφιξη των άνω και κάτω οισοφαγικών σφιγκτήρων.
γ) Το οισοφαγικό στάδιο: είναι αντανακλαστικό και κανένας από τους μύες ή τις δομές που εμπλέκονται σε αυτό δεν υπόκεινται σε εκούσιο έλεγχο. Κατά την διάρκεια αυτού του σταδίου ο βλωμός μεταφέρεται προς τα κάτω μέσα στον οισοφάγο και καταλήγει στο στομάχι. Αυτό ολοκληρώνει την διαδικασία της κατάποσης και αρχίζει η διαδικασία της πέψης.

Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει σε προβλήματα στο στοματικό και φαρυγγικό στάδιο. Διαμορφώνει πρόγραμμα στοματοπροσωπικών ασκήσεων για την ενδυνάμωση των μυών της γλώσσας, τον συντονισμό των μυών που συμμετέχουν στην μάσηση, την αύξηση της κίνησης και της ισχύος της γλώσσας και την βελτίωση της μάσησης. Πραγματοποιεί θερμικές διεγέρσεις στις παρίσθμιες καμάρες για την αισθητικότητα και του αντανακλαστικού κατάποσης. Επίσης, εφαρμόζει ασκήσεις για την βελτίωση της αναπνοής και την σωστή στάση του σώματος, καθώς και ασκήσεις εναλλαγής γεύσεων και διαφορετικών υφών. Το επίπεδο δυσκολίας των ασκήσεων μπορεί να αυξηθεί ανάλογα με τις δυνατότητες του ατόμου. Ο λογοθεραπευτής ίσως χρειαστεί να δώσει συστάσεις για ειδικές τροφές και τεχνικές για τη βελτίωση της σίτισης και της κατάποσης. Ίσως χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος και να συστήσει μια βιντεοακτινοσκοπική εξέταση (VFSS) η οποία θα δείξει αν υπάρχει εισρόφηση ή όχι κατά την κατάποση.

Η έγκαιρη παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για την αποκατάσταση των γλωσσικών διαταραχών στα μικρά παιδιά. Ανάλογα με το είδος των δυσκολιών που παρουσιάζονται, μπορεί να χρειάζεται να παρέμβουμε από τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού δίνοντας καίριες συμβουλές στους γονείς για το πώς θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της επικοινωνίας. Σ' αυτά τα πρώτα στάδια, οι γονείς μαθαίνουν πολύτιμες τεχνικές και μεθόδους προσέγγισης που μπορούν να εφαρμόζυν καθημερινά στο φυσικό περιβάλλον του παιδιού.

Αν υφίσταται υποψία ή σας γίνει επισήμανση από δασκάλες/νηπιαγωγούς ότι η ανάπτυξη του λόγου, της ομιλίας ή των επικοινωνιακών δεξιοτήτων του παιδιού σας παρουσιάζουν καθυστέρηση, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή.